Chi tiết bài viết

Đông trùng hạ thảo được biết đến như một loại dược liệu quý và có những công dụng tuyệt vời đã được rất nhiều người biết đến. Tuy nhiên, các loại đông trùng hạ thảo khác nhau sẽ có những đặc điểm, đặc tính khác nhau. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu về các loại đông trùng hạ thảo để tìm ra loại nào sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe của chúng ta.

 

Bài viết này sẽ trình bày về phân loại đông trùng hạ thảo theo nguồn gốc và dạng chế phẩm.

Nguồn gốc Đông Trùng Hạ Thảo

Thực tế, đông trùng hạ thảo được gọi là côn trùng trong mùa đông và cỏ cây trong mùa hè. Loại sâu non sống trong lòng đất gặp bào tử nấm Cordyceps sinensis phát tán vào mùa đông. Bào tử nấm này phát triển và hút hết dưỡng chất trong sâu khiến chúng chết đi. Khi đến mùa hè, nấm sẽ trồi lên trên mặt đất để được thu hái và chế biến thành các loại thực phẩm và dược liệu có tác dụng tốt cho sức khỏe của con người.

 

Ngày xưa, đông trùng hạ thảo chỉ có thể thu hái từ tự nhiên. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ nuôi trồng hiện đại, đã có thể tạo ra các loại đông trùng hạ thảo khác nhau về nguồn gốc. Cụ thể, hiện nay có 2 nhóm chính bao gồm đông trùng hạ thảo tự nhiên (Cordyceps sinensis), đông trùng hạ thảo nuôi cấy (Cordyceps militaris)

PHÂN LOẠI THEO NGUỒN GỐC

Đông trùng hạ thảo tự nhiên

Trong tất cả các loại nấm đông trùng hạ thảo hiện nay, loại đông trùng hạ thảo tự nhiên (Cordyceps sinensis) được coi là loại có giá trị nhất và vô cùng quý hiếm. Chúng chỉ xuất hiện tại những vùng có địa hình khắc nghiệt cao trên 4000 mét như Tây Tạng, Tứ Xuyên (Trung Quốc). Loại đông trùng hạ thảo này có dược tính cao nhất và có giá trị tốt nhất.

Đông trùng hạ thảo bán tự nhiên

Để giải quyết vấn đề khan hiếm nguồn đông trùng hạ thảo từ tự nhiên, phương pháp nuôi cấy đông trùng hạ thảo bán tự nhiên đã được phát triển. Phương pháp này sử dụng công nghệ tiên tiến nhất để nuôi trồng đông trùng hạ thảo trong môi trường tự nhiên, chẳng hạn như dưới rừng rậm.

 

Trong điều kiện nuôi trồng này, đông trùng hạ thảo được sinh trưởng và phát triển tự nhiên mà không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố nhân tạo. Con người chỉ can thiệp để kiểm soát các yếu tố gây bệnh, đảm bảo rằng đông trùng hạ thảo phát triển tốt nhất. Vì nuôi trồng gần với tự nhiên nhất, nên đông trùng hạ thảo bán tự nhiên có chất lượng và dưỡng chất tương đương với các loại đông trùng hạ thảo mọc tự nhiên ở vùng núi cao.

Đông trùng hạ thảo nuôi cấy trong môi trường nhân tạo

Bên cạnh việc nuôi cấy đông trùng hạ thảo ngoài tự nhiên, người ta còn thành công trong việc nuôi cấy đông trùng hạ thảo nhân tạo trong phòng thí nghiệm. Việt Nam là một trong những quốc gia đạt thành công trong lĩnh vực nuôi trồng đông trùng hạ thảo nhân tạo.

 

Đông trùng hạ thảo nhân tạo được tạo ra thông qua quá trình nuôi cấy chủng nấm Cordyceps militaris trên cơ chất để tạo thành sợi nấm và kỷ chủ nhộng tằm. Để đạt chất lượng cao, người nuôi trồng phải đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và các điều kiện nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng chuẩn xác.

 

Mặc dù được nuôi cấy nhân tạo, đông trùng hạ thảo nhân tạo vẫn đảm bảo hàm lượng dưỡng chất và các dược tính tương đương với đông trùng hạ thảo tự nhiên hay bán tự nhiên. Thành công trong việc nuôi cấy nhân tạo đã giải quyết được vấn đề khan hiếm nguồn cung và giá thành, giúp cho nhiều người có thể sử dụng được loại dược liệu quý giá này để chăm sóc sức khỏe.

CÁC DẠNG THÀNH PHẦM CỦA ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO

Đông trùng hạ thảo tươi

Dạng đông trùng hạ thảo tươi nguyên con là dạng khó bảo quản và vận chuyển. Sau khi thu hoạch, đông trùng hạ thảo được giữ nguyên dạng và đóng gói mà không trải qua bất kỳ tác động điều chế nào để giữ nguyên bản chất và hương vị của nó.

Thời hạn sử dụng của loại này là ngắn nhất trong các loại đông trùng hạ thảo, thường chỉ khoảng 10-14 ngày, ngay cả khi được đóng gói trong hộp thuỷ tinh hoặc túi chuyên dụng và bảo quản ở nhiệt độ thích hợp.

Điều kiện bảo quản không thích hợp có thể làm cho đông trùng hạ thảo bị nấm mốc và ảnh hưởng đến chất lượng. Mặc dù vậy, vẫn có nhiều người ưa chuộng dùng đông trùng hạ thảo tươi bởi chúng giữ được hàm lượng dưỡng chất cao và có mùi vị tự nhiên hấp dẫn.

Đông trùng hạ thảo khô

Đông trùng hạ thảo khô là dạng được xử lý khô thông qua quá trình sấy hoặc đông lạnh. Sau khi sấy, đông trùng hạ thảo sẽ thu nhỏ lại và giảm khối lượng đáng kể so với dạng tươi. Dạng này được bảo quản lâu hơn và dễ dàng vận chuyển hơn so với dạng tươi.

Thời hạn sử dụng dao động từ 1-2 năm, tùy vào cách bảo quản của nhà sản xuất.

Đông trùng hạ thảo đông khô được sử dụng phổ biến để chế biến các sản phẩm đông trùng hạ thảo như nước uống, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm và dược phẩm.

Hiện nay, sấy thăng hoa là phương pháp tiên tiến nhất để giúp cho đông trùng hạ thảo giữ nguyên được hình dáng bên ngoài của sợi nấm đồng thời giữ được tối đa hàm lượng dược chất (>90%).

 

Đông trùng hạ thảo bào chế thành dạng nước uống

Đông trùng hạ thảo được sử dụng để chế biến nước uống có tác dụng tăng cường sức khỏe và bổ sung dưỡng chất. Dạng nước uống đông trùng hạ thảo có thể được sử dụng như một loại thức uống hàng ngày hoặc như một phần của chế độ dinh dưỡng bổ sung cho cơ thể tùy vào hàm lượng và khuyến cáo của nhà sản xuất.

 

Đông trùng hạ thảo bào chế thành thực phẩm chức năng

Đông trùng hạ thảo được sử dụng để chế biến các sản phẩm thực phẩm chức năng với công dụng bổ sung dinh dưỡng, tăng cường sức khỏe và chăm sóc sức khỏe. Các sản phẩm thực phẩm chức năng đông trùng hạ thảo thường được sản xuất dưới dạng viên nang, viên uống hoặc bột để dễ dàng sử dụng và bảo quản.

 

Đông trùng hạ thảo sử dụng trong mỹ phẩm

Đông trùng hạ thảo cũng được sử dụng để bào chế các sản phẩm mỹ phẩm với tác dụng chăm sóc da, chống lão hóa và tăng cường độ đàn hồi của da. Các sản phẩm mỹ phẩm đông trùng hạ thảo thường được sản xuất dưới dạng kem, serum hoặc nước hoa hồng để sử dụng trực tiếp trên da.

 

Ngoài ra, đông trùng hạ thảo còn được sử dụng để chế biến các sản phẩm khác như dược phẩm, tinh dầu và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe khác.

 

Trên đây là cách phân biệt đông trùng hạ thảo dựa theo nguồn gốc và phân loại từng dạng chế phẩm đông trùng hạ thảo có trên thị trường. Đông trùng hạ thảo có tác dụng rất tốt đối với cơ thể con người. Tuy nhiên, chúng ta cần hiểu rõ về nguồn gốc của nó và tìm cho mình những sản phẩm phù hợp.